Ahmetli Tarihi

M.O.’ye ait ilçemiz sınırları içinde bir yerleşim bölgesi görülmemektedir. Bu nedenle arkeolojik bir çalışma ve tarihçiler tarafından araştırma da yapılmadığı bilinmektedir. 


Hititler, İyonlar, Frigyalılar, Lidyalılar, Persler, Makedonyalılar, Romalılar, Bizans ve Anadolu Selçuklu Devletleri, ilçemizin de içinde olduğu bu coğrafyada yaşamışlardır. Bu devletlerden herhangi bir iz görülmemektedir. Yalnız ilçemizin içinde ve çevresinde Lidyalıların tümülüsleri (hoyuk-mezar) bulunmaktadır. Miletos ve Efesus’tan başlayan, Orta Anadolu’dan Kızılırmak’tan geçerek Mezopotamya’ya giden “Kral Yolu” ilçemizin içinden geçmektedir. 


Ahmetli’nin Kuruluşu (Karaca Bey’den Ahmetli’ye) 

1313 yılında Saruhan oğulları, Manisa’yı Bizanslılardan aldıktan sonra, güvenliği sağlama ve düşman tehlikesini önlemek için Karacabey komutasında bir kuvveti Ahmetli ve yöresine göndermiştir. Bu kuvvet, önceleri Ahmetli’nin güneyindeki Guldede Mezarlığı yamaçlarına yerleşmiştir. Düşman tehlikesi kalktıktan sonra Karacabey, mahiyetiyle dağ eteklerinden ayrılarak ilçemizin bu günkü Kurtuluş Mahallesi’nin bulunduğu yere yerleşmiştir. Daha sonra başka yerlerden gelenlerle burası bir köye dönüşmüştür. Gelenlerin içinde yerli Rumlar da bulunmaktadır. 

Saruhanlılar zamanında ilçemizin adı resmi kayıtlarda Karacalar (Ilıca) olarak geçmektedir. 1870 yılı sonlarına doğru resmen nahiye olan ilçemizin resmi kayıtlarına göre ismi, “Seyit Ahmetli’dir.” 1877 yılında Osmanlı-Rus savaşında Ruslara mağlup olduktan sonra, Osmanlı Devletine sığınan Çerkezler Ahmetli’ye yerleşmişlerdir. 

Cumhuriyetin ilanından sonra ilçemizin adı değiştirilerek Ahmetli olarak resmi kayıtlara geçmiştir. Çeşitli kaynaklarda “Bu ismin kesin olarak nereden alındığı bilinmemektedir.” ve “Karacabey’in diğer adının Ahmet olduğu için bu isim verilmiştir.” ifadeleri geçmektedir. 


Ahmetli’de ilk belediye teşkilatı 1875 yılında kurulmuştur. İlk belediye teşkilatı kaldırıldıktan sonra, ikinci defa (1951) bir belediye teşkilatı kurulmuş ve bu teşkilat bu güne kadar devam etmiştir. 1875 yılında demir yolu hattının da geçmesi ile Ahmetli’nin önemi artmıştır. 

Milli Mücadelede Ahmetli 

Ahmetli, Milli Mücadele Döneminde İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalinden (15.05.1919) Yunanlıların denize dökülüşüne kadar (09.09.1922) gecen zamanda düşmanla karşı karşıya gelmiş, kıyasıya mücadele etmiş; ancak büyük zararlar görmüş bir ilçemizdir. 

Yunanlılar kasaba ve şehirleri işgal etmeye devam ederken, Manisa ve Turgutlu’daki Yunan birlikleri birleşerek (05.06.1919) Ahmetli’yi işgal etmişlerdir. Manisa dışındaki işgaller, mahalli birlikler tarafından silahlı çatışmalara yol açtığı için kolay olmamıştır. Ahmetli’de ilk kurşun Recep isimli kahraman bir genç tarafından atılmıştır. 


Yunanlılar Ahmetli sınırlarına geldikten sonra, Salihli’de üstlenen bir kısım mahalli kuvvetlerin direnişleri ve saldırıyla karşılaşmışlardır. Bu durum katliamlarını sürdürmelerine ve arttırmalarına sebep olmuştur. Yerli Rumların da katılmasıyla Ahmetli’ye karşı bir baskın düzenlenmiştir. Ayrıca Ahmetli dolaylarında çete hareketlerine de girişilmiştir. Bu saldırılar sırasında gerek Ahmetli’de gerekse Ahmetli dolaylarında vahşice cinayetler işlenmiştir. Ahmetli sokakları cesetlerle dolmuştur. Bunlar, korkudan kaldırılıp gömülememiştir. Ancak cesetler Salihli’den Ahmetli’ye gelip dönen ve yürekler acısı vahşete tanıklık eden Fransız devriye çavuşunun talimatıyla kaldırılıp gömülebilmiştir. Ahmetli düştükten sonra, silah aramak bahanesi ile Manisa ve Turgutlu’da olduğu gibi pek çok kimse dövülüp hapse atılmıştır. 

Mustafa Kemal Atatürk’e 1926’da yapılan suikast girişiminde Ahmetli’den çekilen telgrafta 

Ahmetli’nin Belediye teşkilatının olduğu görülmektedir. 


Ahmetli Nüfus

Ahmetli, kapladığı alan ve nüfus itibariyle Manisa’nın en küçük ilçelerinden biridir. 1990 yılında 19.554 olan nüfus, iş imkânlarının az olmasından dolayı, 2009 yılında 16.037’ye, 2010 yılında ise 15.801 kişiye gerilemiştir. Yıllık nüfus artış oranı 2009 yılında % -0.8 (binde -8) iken, 2010 yılında % -1.47 (binde -14.7) olmuştur. Ahmetli’nin nüfusu 2009 yılında 129 kişi, 2010 yılında ise 236 kişi azalmıştır. Ahmetli’de kilometreye düşen insan sayısı yaklaşık 66 kişidir. Bu rakam da Türkiye ortalamalarının altındadır. 


Ahmetli’ de nüfusun % 62’si şehir merkezinde ikamet etmektedir. Kasaba ve köylerde (kırsal nüfus) yaşayanların oranı % 38’dir. İş imkânlarının azlığı sebebiyle kırsal kesimdeki nüfus kentlere göç etmektedir. 


Ahmetli Yerleşim 

İlce, mülki hudutları içerisinde biri merkez olmak üzere 2 belediye, 14 koy ve 6 merkez mahalleden oluşmaktadır. 


İlçenin Gökkaya adlı bir beldesi vardır. 

İlçenin köyleri: Alahıdır, Ataköy, Bahçecik, Cambazlı, Dereköy, Derici, Dibekdere, Hacıköseli, Halilkahya, Karaköy, Kargın, Kestelli, Mandallı, Seydiköy’dur. 

 
İlçenin merkez mahalleleri: Altıeylül, Kurtuluş, Ulucami, Zafer, Guldede ve Barbaros’tur. 

Kırsal yerleşmelerin hemen hemen tamamında toplu yerleşme vardır. Bahçecik ve Hacıköseli Köyü’nde ise kısmen dağınık yerleşme mevcuttur. Dereköy ise iki bölümden oluşmaktadır. Salihli yolu üzerindeki bolumu Matdere Mahallesi’dir.


Ahmetli ile ilgili daha detaylı bilgiye yukarıdaki linkten ulaşabilirsiniz.